Etiket arşivi: dyno testi

Ekspertizlerde Motor Yüzdesi Yalanı

Son dönemlerde sıfır araçların fiyatlarının ulaşılamaz seviyeye gelmesiyle beraber ikinci ellere yönelim arttı ve bununla beraber yeni bir sektör doğmuş oldu.

Her yanda ortaya çıkan oto ekspertiz firmaları sayesinde ikinci el araç alacak olanlar eskisi gibi oto sanayilerde dükkan dolaşmak yerine kurumsal olan veya kurumsal imajı çizen ekspertiz firmalarında araçları kontrol ettirebiliyor ve detaylı olarak araç durumunu öğrenebiliyorlar.

Tabi doğru bilgiyi verenler olmakla beraber özellikle bilmeyenlerin yanıltıldığı bir konu var, bu da motor ömrü ile ilgili dyno üzerinden yapıldığı iddia edilen test.

Dyno üzerinde yapılan test aracın beygir ve tork değerlerini yani motor performansını verir. Kalibrasyon doğru bir şekilde yapılmadığı sürece de doğru değerleri vermez ve bu farklı dyno testlerine aynı araç sokulduğunda görülebilir.

Motorun ömrüyle ilgili hiçbir bilgi vermeyen bu test aynı zamanda motor ve şanzıman için de risk oluşturabilmektedir. Normalde araç hızlandıkça karşıdan aldığı rüzgar radyatörü ve motoru soğuturken, sabit konumda 200 km/s sürate çıkarılan aracın motoru alması gereken rüzgarı alamayıp conta yakma durumu bile yaşama ihtimali doğabiliyor. Bazı dyno testlerinde aracın önünde rüzgar sağlayan sistemler mevcut olsa da ülkemizde buna rastlamak çok da mümkün olmayabiliyor.

Otomatik vitesli araçlarda ise risk daha büyük. Araç yerinden fırlayabileceği için ani frenle durdurulamayacağından otomatik viteste güç testi yapılan araç boşa alınarak zamanla kendiliğinden durması bekleniyor ve bu sırada şanzıman yağlamayı kesiyor, dişliler de kendi kendine dönüyor. Yüksek sürate çıkmış aracın dişlileri kendi kendine döndüğü için sürtünmeden kaynaklı ya çatlama ya da kırılma meydana gelebiliyor.

Motorun ömrüyle ilgili gerçek bilgiyi veren test ise Motor kompresyon testidir. Kompresyon test cihazı ile yapılan bu test motorun ömrü ve durumu hakkında bilgiler vermektedir.

Kompresyon, motordaki pistonun hava yakıt karışımını sıkıştırdığında herhangi bir sızdırma olmadan istenen basınca yükseltmesidir. Kullanılan yağın kalitesizliği, bakımsızlık, yüksek kilometre, kompresyon basıncını düşürebilir. Subapların, segman veya silindirlerinin aşınması, kapak contasının zarar görmesi de kompresyon basıncını düşürebilir.

Her aracın motor kompresyon değerleri farklıdır, bu bilgiyi üreticiler yayınlamaktadır. Test için araç ısınana kadar çalıştıktan sonra benzin pompasının sigortası sökülür ve bujiler sökülür.

Bujiler söküldükten sonra kompresyon test cihazı buji yuvalarına takılır ve marşa basılır. Kısa marş işleminden sonra göstergedeki değerlere bakılarak silindirlerdeki basınç dağılımı görülür ve  bu değerler ile fabrika verileri karşılaştırılarak aracın motor ömrü ile ilgili bilgi sahibi olunur.